In een opvallende en verontrustende ontwikkeling is Pavel Durov, de oprichter en CEO van de berichtendienst Telegram, afgelopen zaterdag opgepakt op de luchthaven Le Bourget bij Parijs. Durov, een 39-jarige Frans-Russische miljardair, werd gearresteerd kort nadat hij met zijn privéjet landde vanuit Azerbeidzjan. Volgens Franse media, waaronder TF1 en BFMTV, is de arrestatie het gevolg van een Frans arrestatiebevel waarin Durov wordt beschuldigd van medeplichtigheid aan misdaden die via Telegram worden gepleegd, zoals drugshandel, kindermisbruik en fraude.
De kern van de aanklacht tegen Durov lijkt echter niet de misdaden zelf te zijn, maar zijn weigering om in te grijpen en censuur toe te passen op Telegram. Telegram staat bekend als een platform met een sterke focus op privacy en vrijheid van meningsuiting. Deze fundamentele waarden worden door sommige autoriteiten gezien als een bedreiging, omdat ze Telegram in staat stellen een toevluchtsoord te zijn voor gebruikers die strenge censuur en toezicht willen vermijden. De vraag rijst: Wat is Durovs werkelijke misdaad? Zijn vastberadenheid om Telegram een vrijhaven te laten zijn voor vrije meningsuiting zonder concessies te doen aan overheden die druk uitoefenen om inhoud te censureren?
Dit voorval legt alleszins volgens mij opnieuw de hypocrisie bloot in het zogenaamde "vrije Westen". Waar de retoriek van vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel staat, lijkt de realiteit anders wanneer diezelfde vrijheid niet strookt met de wensen van de machthebbers. Het gezegde "Wie een hond wil slaan, vindt altijd een stok" komt hier akelig dichtbij. Net zoals in het Verenigd Koninkrijk, waar mensen recentelijk werden veroordeeld voor het verspreiden van "desinformatie", lijkt ook hier het doel duidelijk: een waarschuwing aan iedereen dat online uitingen strenger onder de loep worden genomen en mogelijk zware consequenties hebben.
De Europese Unie heeft recentelijk strengere regelgeving ingevoerd die technologiebedrijven verplicht bepaalde inhoud te modereren, met sancties voor wie niet voldoet. Durov zou deze censuurwetten niet respecteren, wat zijn arrestatie mogelijk motiveerde. Interessant genoeg, zo blijkt uit de berichtgeving, werd het aanhoudingsbevel slechts enkele minuten voor zijn landing uitgevaardigd. Dit suggereert dat men Durov op geen enkele manier de kans wilde geven om te anticiperen op zijn arrestatie. Frankrijk profileert zich hiermee als een verlengstuk van Amerikaanse belangen, met een duidelijker hardere lijn dan landen als België en Nederland als het gaat om censuur.
De timing en uitvoering van de arrestatie wekken dan ook sterk de indruk van een vooropgezet plan. De machtige Europese elite lijkt klaar om de grote spelers die zich verzetten tegen censuur uit te schakelen. De vraag rijst of figuren als Elon Musk, eigenaar van X (voorheen Twitter), nu ook voorzichtiger moeten zijn wanneer zij zich in Europa begeven.
De arrestatie van Durov heeft trouwens direct een kettingreactie veroorzaakt. Chris Pavlovski, oprichter van het alternatieve platform Rumble, is naar verluidt direct uit Europa gevlucht uit angst dat hij hetzelfde lot zou ondergaan. Rumble, een platform dat net als Telegram bekend staat om zijn minimale censuur, is al enkele jaren verboden in Frankrijk. De strikte censuurwetten daar laten zien dat Frankrijk al verder is gegaan dan België en Nederland in het onderdrukken van platformen die vrije meningsuiting koesteren.
De arrestatie van Durov werpt belangrijke vragen op over dubbele standaarden. Critici die pro-censuur zijn, wijzen snel op het misbruik van Telegram door criminelen, zoals de verspreiding van kinderporno. Echter, dezelfde problematiek doet zich ook voor op platformen zoals Facebook, Instagram en WhatsApp. Toch zien we geen arrestaties van techgiganten zoals Mark Zuckerberg. Dit roept de vraag op: waarom wordt de focus alleen gelegd op platformen die zich verzetten tegen censuur?
Als pedofielen foto's versturen per post ga je dan PostNL of BPost verbieden? Evenmin worden telecombedrijven bestraft als criminelen telefoons gebruiken om misdaden te organiseren. Waarom wordt dezelfde logica niet toegepast op platforms als Telegram en Rumble?
Het wordt steeds duidelijker dat er een gecoördineerde inspanning gaande is om platformen die vrijheid van meningsuiting verdedigen, onder druk te zetten. De arrestatie van Durov is een zorgwekkend precedent, net als de druk op andere CEO’s zoals Musk en Pavlovski. Als deze technologiebedrijven bezwijken voor censuur, zou dat het einde kunnen betekenen van vrije meningsuiting zoals we die kennen. In landen zoals het VK en Australië worden individuen al bestraft voor het uiten van controversiële meningen.
Er lijkt een internationale overeenkomst te zijn gesloten waarbij justitiële organen betrokken zijn om deze censuuragenda door te drukken. De vraag die wij ons nu moeten stellen is: Hoe ver zijn wij bereid te gaan om deze vrijheidsbeperkingen te accepteren? Als er totale censuur wordt ingevoerd, lopen we recht in de armen van een totalitaire maatschappij. Laten we ervoor zorgen dat “1984” fictie blijft en geen realiteit wordt. Het is tijd om ons hiertegen te verzetten en dit gevaar onder de aandacht te brengen, zowel online als in het echte leven.
Steven Arrazola de Oñate
댓글