De klimaattop in Bakoe is vandaag halverwege, en net als bij de vorige editie is er wederom veel controverse. Tijdens de top vorig jaar in Dubai verklaarde voorzitter Sultan Al-Jabr dat er geen enkel scenario is waarin het stoppen met olie en gas helpt om de opwarming onder de 1,5 graden te houden. Gisteren ging de president van Azerbeidzjan, het gastland van deze top, nog een stap verder. Hij noemde olie en gas een "godsgeschenk" en benadrukte dat landen niet veroordeeld moeten worden voor het bezit en de export ervan, aangezien de wereld er nog steeds van afhankelijk is.
Deze opmerkingen lijken de ambitieuze doelen van de top flink te ondermijnen. De president van Azerbeidzjan, een leider met een autoritair regime dat veel van zijn inkomsten uit fossiele brandstoffen haalt, lijkt de top vooral als een kans te zien om betere deals te sluiten voor olie en gas. Hij weet dat de internationale elite – velen per privéjet – voor deze gelegenheid naar Bakoe reist. Niet alleen de elite, maar ook ongeveer 15.000 luxeprostituees van over de hele planeet zijn deze week in Bakoe te vinden. Ze weten immers dat er deze week absurd veel geld te verdienen valt. Het is overigens niet alleen onze Belgische premier (die natuurlijk ook aanwezig is) die van vrouwelijk schoon houdt. Dit jaar is zelfs de Taliban aanwezig op de klimaattop; vermoedelijk hadden zij ook wel zin in wat vrouwelijk gezelschap. De uitspraken van de president van Azerbeidzjan laten echter vooral zien wat voor een krankzinnige poppenkast dit hele gebeuren is.
Enkele dagen geleden werd overigens nog duidelijk dat onze Belgische minister van Energie, Tinne Van der Straeten (Groen), inmiddels ook fan lijkt te zijn geworden van fossiele brandstoffen. Om stroomtekorten te voorkomen, worden volgend jaar drie extra straalmotoren gesubsidieerd, bovenop de vijf straalmotoren die in 2025 al steun krijgen. Deze turbojets zijn stokoud—de meeste zijn al meer dan 50 jaar in gebruik—maar ze kunnen snel opstarten om extra stroom te leveren. Het nadeel: ze zijn vervuilend, lawaaierig en inefficiënt. Toch krijgen ze subsidies om de sluiting van drie kernreactoren op te vangen. Briljante Tinne benadrukte dat deze subsidie eenmalig is. Wie dit gelooft is trouwens gatachterlijk. De oude turbojets stoten gemakkelijk drie keer meer CO₂ uit dan moderne gasturbines: tot wel 1.000 gram CO₂ per kWh opgewekte stroom, terwijl traditionele gascentrales tussen de 300 en 500 gram uitstoten. Met die 1.000 gram zijn turbojets zelfs vervuilender dan steenkoolcentrales. Bovendien komen er door hun slechte verbranding andere schadelijke stoffen vrij, zoals stikstofoxiden, onverbrande koolwaterstoffen en fijnstof. Maar voor geniale Tinne is dit allemaal geen probleem.
Is dit misschien de reden dat Tinne deze week naar Bakoe is afgereisd? Wil ze haar groene collega’s vertellen hoe fantastisch die oude straalmotoren in ons land functioneren? In ieder geval nam ze zo’n 150 Belgen mee op dit snoepreisje op onze kosten. Tussen haakjes, de CO₂-uitstoot van deze reis staat gelijk aan die van 1.685 zonnepanelen die een jaar lang stroom opwekken. Persoonlijk maak ik me niet druk om die CO₂, omdat ik al heb begrepen dat dit geen impact heeft op ons klimaat. Maar degenen die op onze kosten naar Bakoe vliegen, geloven er wel in. Hoe inconsequent kun je zijn? Dit is een ongeziene hypocrisie en zou strafbaar moeten zijn. Het zijn echter niet alleen Belgische politici die zulke tegenstrijdige beslissingen nemen. In Frankrijk werd deze week aangekondigd dat een oude steenkoolcentrale opnieuw in gebruik wordt genomen. Nu het kouder wordt, wil men zekerheid hebben over de stroomvoorziening. Het gaat om de centrale van Saint-Avold, dicht bij de Duitse grens. Wat hebben we toch briljante politici in Europa, nietwaar?
Maar sinds kort hebben politici en journalisten een nieuwe zondebok gevonden: de Amerikaanse president Trump. Het is namelijk altijd gemakkelijker om de schuld op een ander te schuiven. Voorheen werd Poetin verantwoordelijk gesteld, maar omdat mensen dat verhaal beu zijn, wijst men nu liever naar Trump. Omdat steeds meer mensen deze beschuldigingen in twijfel trekken, wordt in Europa waarschijnlijk weldra geprobeerd om sociale media strenger te reguleren – zogenaamd om de democratie te beschermen. De linkse elite hier heeft namelijk gezien wat er in de VS is gebeurd: daar verliest de gemiddelde burger steeds meer vertrouwen in de mainstream media, wat leidde tot massale steun voor Trump. De Europese elite hoopt een soortgelijke verschuiving hier te voorkomen, maar dat zal niet eenvoudig zijn. De aankomende Amerikaanse vice-president Vance heeft zelfs laten weten dat de VS zich uit de NAVO zou terugtrekken als Europa censuur op sociale media probeert op te leggen. Wat ze ook proberen, Trump en Musk zullen hen steeds een stap voor zijn.
Trump en Musk gaan er gezamenlijk voor zorgen dat de VS een nieuwe bloeiperiode tegemoet gaat, met een doordacht en logisch beleid. Geen kostbare, ineffectieve maatregelen of obsessieve focus op klimaatbeleid, maar juist betaalbare energie en welvaart. De VS staat aan het begin van een gouden decennium, met economische groei, sociale welvaart, vrijheid van meningsuiting, en herstel van traditionele waarden. In Europa hebben we de afgelopen jaren een andere koers gevolgd, wat ons stilaan in gigantische financiële problemen brengt. Zonder nuchtere leiders zoals Trump, die realistische keuzes maken, dreigt Europa steeds verder achterop te raken. Onderstaande grafiek spreekt volgens mij dan ook boekdelen. Onder invloed van Trump zal het verschil tussen de VS en de EU enkel nog maar toenemen.
Het meest verontrustende is dat onze journalisten deze dynamiek niet lijken te doorzien. In plaats van onafhankelijk en kritisch te berichten over de Europese Unie en haar leiders, blijven ze hardnekkig vastklampen aan klimaatdoctrines en wijzen ze blindelings naar Trump en anderen als de veroorzakers van alle problemen. Deze eenzijdige focus heeft er mede voor gezorgd dat we ons in de huidige benarde situatie bevinden. Journalistieke integriteit zou juist betekenen dat media macht en beleid van alle kanten onderzoeken, maar die balans ontbreekt. Gelukkig zien steeds meer mensen dit in, en daarom blijf ik schrijven en bewustzijn verspreiden.
Als onze journalisten en politici hun houding niet veranderen, zullen burgers nieuwe media en nieuwe stemmen ondersteunen die wél de samenleving kritisch en evenwichtig benaderen. Samen bouwen we dan aan alternatieve kanalen die ruimte bieden voor eerlijke dialoog en reflectie. En net zoals in de VS, waar vertrouwen in de mainstream media is afgenomen en nieuwe mediavormen zijn opgekomen, kunnen ook wij hier nieuwe platforms opzetten die dichter bij de realiteit en de wensen van de burger staan. Uiteindelijk leidt geduld en doorzettingsvermogen tot evenwicht: een nieuwe generatie journalisten en politici die bereid zijn te luisteren en werkelijk het belang van de samenleving vooropstellen.
Steven Arrazola de Oñate
Comments