Migratie onder (voor)waarden

In aanloop naar de verkiezingen van 9 juni, waarbij ik lijsttrekker ben voor de nieuwe politieke beweging Voor U in Vlaams-Brabant, heb ik mij voorgenomen om in de weken voor de belangrijke stembusgang een aantal teksten te schrijven die concrete oplossingen bevatten voor de uitdagingen van onze samenleving. Het is gemakkelijk om kritiek te uiten maar het is minstens even belangrijk om met constructieve ideeën te komen. Ik had het eerder al over onderwijs en onze boeren. Vandaag ga ik dieper in op een ander heel belangrijk thema nl. migratie.

Over dit thema wordt door politici meestal niet graag gesproken omdat ze schrik hebben om foute uitspraken te doen en in het extreem-rechtste kamp geduwd te worden. Hierdoor hebben we al ongeveer twee decennia nagelaten om een gezond debat te houden over ons immigratiebeleid. Veel mensen zien dit aan met lede ogen want zij vinden dit thema wel degelijk belangrijk. De volgende decennia kunnen we nog veel meer immigratie verwachten en daarom is de tijd rijp om een open debat te hebben zonder taboes. Het Verenigd Koninkrijk koos met de uitbreiding van de Europese Unie, in tegenstelling tot de andere West-Europese landen, voor een opendeurpolitiek en dit leidde op termijn tot de Brexit. Het draagvlak voor een open beleid is daar dan ook 180 graden gedraaid. De laatste decennia hebben ook aangetoond dat landen waar verwacht wordt dat nieuwkomers zich goed integreren veel minder problemen hebben dan landen die gaan voor multiculturalisme zonder meer.

Afgelopen week vernamen we in de media het verschrikkelijke verhaal van een groepsverkrachting in Kortrijk. De feiten zijn gebeurd op drie verschillende dagen in de paasvakantie, maar raakten nu pas bekend. Een 14 jarig meisje werd meermaals door tien jongens misbruikt. De daders zijn tussen de 11 en 16 jaar oud. Ze hebben allemaal Afrikaanse roots. Wat me opnieuw opviel waren de reacties in de media. Verschillende opiniemakers deden hun uiterste best om dit gedrag te minimaliseren. Het zal je dochter maar zijn. Als jongeren als wilde predatoren aan het verkrachten slaan dan heb je als samenleving een heel ernstig probleem. Dit vergoelijken zal het probleem niet oplossen. Het moet benoemd worden en hard worden bestraft. De daders een opstel laten schrijven zal niet voorkomen dat het opnieuw gebeurt. Deze jongeren hebben duidelijk grenzen en maatschappelijke controle nodig. Als deze agressiviteit niet wordt aangepakt, zullen we steeds meer met dit fenomeen geconfronteerd worden. Grenzen zijn belangrijk, zeker voor jongeren. Dat is iets wat we maatschappelijk opnieuw moeten aanvaarden.

In dit thema is het belangrijk de juiste woorden te gebruiken.

-          Migratie is een brede term voor verhuizen van plek naar plek binnen of buiten de landsgrenzen, bijvoorbeeld vanwege (seizoensgebonden) werk, een opleiding of trouwen met een (buitenlandse) partner. De meeste immigranten worden niet gedwongen hun thuisland te verlaten maar vertrekken vanuit hoop op betere kansen. Zij zijn vrij om terug te keren naar hun geboorteland wanneer ze willen. Veruit de meeste migratie verloopt via reguliere routes met geldige reisdocumenten en studenten- en werkvisa.

-          Een vluchteling is een persoon die gedwongen wordt zijn of haar land te ontvluchten vanwege oorlog, geweld of vervolging. In veel gevallen plotseling en zonder voorafgaande waarschuwing. Zij kunnen niet naar huis terugkeren vooraleer de omstandigheden in het land van herkomst veilig zijn. Redenen voor vervolging kunnen godsdienst, politieke overtuiging, seksuele voorkeur of het behoren tot een bepaalde etnische groep zijn.

-          Een asielzoeker is iemand op de vlucht die internationale bescherming zoekt, maar wiens beroep op vluchtelingenstatus nog niet bepaald is. Asielzoekers kunnen alleen bescherming aanvragen in het land van aankomst, wat betekent dat zij een grens moeten oversteken om asiel aan te kunnen vragen. Vervolgens moet men in staat zijn om te bewijzen dat voldaan is aan de criteria om beschermd te worden als vluchteling. Soms worden mensen die arriveren aan een grens afgeschilderd als ‘illegale’ vluchtelingen of immigranten. In werkelijkheid is het oversteken van een internationale grens om asiel aan te vragen echter niet illegaal en zou volgens internationale afspraken iedere asielaanvraag op zijn minst gehoord moeten worden middels een asielprocedure.

Het is essentieel om onderscheid te maken tussen de termen IMMIGRANT en VLUCHTLING/ASIELZOEKER. Het in de volksmond veel gebruikte woord 'VREEMDELING' is een vage term. Dit onderscheid moet duidelijk zijn voor iedereen. Immigranten zijn cruciaal voor het behoud van welvaart en welzijn in westerse samenlevingen. Als er tekorten zijn op de arbeidsmarkt, zoals in de bouw- en zorgsector, kunnen immigranten deze behoeften aanvullen. Een goed voorbeeld hiervan zijn de immigranten die vorige eeuw naar hier trokken om te komen werken in de koolmijnen. Zij hebben zich ook zeer goed geïntegreerd.

Hoe het beleid staat tegenover bepaalde gedragingen van asielzoekers is allesbehalve onschuldig. Wie het VN-migratiepact uit 2018 gelezen heeft en kinderen heeft, kan onmogelijk met die versie akkoord gaan. Wie beslist over onze democratie? Wie heeft het laatste woord in ons migratiebeleid? Als land moeten we steeds onze soevereiniteit behouden en zelf over belangrijke zaken kunnen beslissen. De nieuwe versie van het migratiepact die vorige maand is voorgesteld is weliswaar wat strenger maar deze zal opnieuw geen oplossing bieden en ook nu geven we nog steeds onze soevereiniteit uit handen. Dit betekent overigens niet dat de uitwerking van een internationaal pact niet wenselijk zou zijn. Maar zolang illegale overtochten beloond worden met opname, zullen mensensmokkelaars gebruik blijven maken van de perverse internationale politiek.

Vluchtelingen hebben het recht om te worden opgevangen en behandeld met respect voor mensenrechten. Opvang in goede omstandigheden met een vastgesteld maximum aantal is redelijk (zoals tijdens Eerste Wereldoorlog in Nederland). Maar dit hoeft geen permanente opvang te zijn. Vluchtelingen moeten de boodschap krijgen dat ze op een bepaald moment nodig zullen zijn om hun eigen land weer op te bouwen.

In de loop der jaren zijn Vlaanderen en België uitgegroeid tot plekken van immense diversiteit. Een melting pot van culturen, tradities en achtergronden. Dit is een wezenlijk onderdeel van wie we zijn geworden, een natie gevormd door verschillende verhalen en ervaringen. Maar te midden van deze prachtige diversiteit blijft volgens mij één ding essentieel: onze trots op de normen en waarden die ons definiëren moet overeind blijven.

Fundamenteel in onze samenleving is het respecteren en omarmen van vrijheden die we koesteren. Vrijheid van geloof, de onafhankelijkheid van kerk en staat, de heilige grond van vrije meningsuiting, de onbetwistbare rechten van de mens, de pijlers van democratie en de onverbiddelijke gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Het zijn niet zomaar woorden in onze grondwet maar de adem van ons bestaan. En ja, we zijn daar terecht trots op. We mogen en moeten daarom verwachten en eisen dat elke persoon die voet op ons grondgebied zet, expliciet de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens omarmt. Dit is de hoeksteen van ons co-existentiebestaan.

Het is een kerntaak van de overheid om de opvang en begeleiding van nieuwkomers daadkrachtig te (laten) organiseren zodat zij snel vertrouwd raken met de leefregels in onze samenleving. Wie niet bereid is om zich daaraan te houden en/of misbruik maakt van de gemeenschapsvoorzieningen plaatst zichzelf buiten de samenleving en moet verplicht worden om het land te verlaten volgens een transparante procedure.

Voor nieuwe immigranten en asielzoekers zouden er duidelijke nationale en internationale procedures moeten komen die snel en strikt opgevolgd moeten worden. Binnen een termijn van één maand moet een nieuwkomer weten of hij/zij het recht heeft om te blijven. Wie geen toestemming krijgt om te blijven, moet onmiddellijk vertrekken. Intussen moet men verblijven in een daarvoor voorziene inrichting zodat het vertrek spoedig kan worden georganiseerd. Akkoorden met de betrokken herkomstlanden om een effectief terugkeerbeleid uit te voeren zijn prioritair.

Wie mag blijven, verwerft meteen het recht om te werken. De steun voor nieuwkomers wordt zodanig georganiseerd dat zij sterk gestimuleerd worden om effectief aan het werk te gaan. De procedure daarvoor moet snel en transparant zijn.

Het is ook van groot belang om duidelijke voorwaarden te stellen aan migratie:

a. Het leren van de taal van het ontvangende land is essentieel. Na één of twee jaar verblijf volgt een test om het taalniveau te beoordelen.

b. Het verwerven van basiskennis over de politieke situatie en geschiedenis van het ontvangende land is verplicht. Na één of twee jaar verblijf wordt een test afgenomen om deze kennis te toetsen.

c. Het volgen of voltooien van een opleiding is verplicht. Indien de immigrant geen opleiding heeft genoten, moet er een worden gekozen uit de lijst van knelpuntberoepen. Het succesvol afronden van de opleiding is een vereiste.

d. Het behoud van de eigen religie is toegestaan maar dit moet op een neutrale manier gebeuren die niet in strijd is met de mensenrechten, cultuur en tradities van het land. Religie mag geen excuus zijn om regels te ontwijken of te overtreden. Een moslim mag perfect een Suikerfeest vieren maar een kerststal behoort tot onze cultuur en dat moet uiteraard ook zo blijven.

e. Na het voltooien van de basisintegratie en opleiding kan men voor een bepaalde periode met een tijdelijke werkvergunning aan de slag gaan. Deze vergunning is één jaar geldig en kan jaarlijks worden verlengd. De immigrant zal bijdragen aan alle belastingen en heffingen die in het land gelden. Indien dit niet het geval is, wordt het dossier opnieuw geëvalueerd.

We zouden tenslotte ook circulaire migratie moeten overwegen: De werknemer migreert voor een korte periode om daarna terug te keren naar eigen land. Dat kan deel uitmaken van de internationale samenwerking met een bepaald land of regio. Daarbij wordt gestreefd naar een evenwicht tussen de arbeidsnoden in het ontvangende land (Vlaanderen/België) en de ontwikkelingsnoden in het land dat tijdelijk arbeidsmigranten uitstuurt. Op die manier wordt immigratie en vluchtelingenpolitiek gecombineerd met ontwikkelingshulp.   

België is een prachtig land met open en vriendelijke mensen. Dit is wie we zijn. Een land van diversiteit, gedragen door onze normen en waarden. Een natie die iedereen omarmt maar nooit haar eigen identiteit verloochent. Dit is ons verhaal, geschreven door velen maar één in zijn essentie. Daar zijn we terecht trots op en dat moeten we behouden. Daarom moeten we in de toekomst bepaalde maatregelen implementeren. Niet links of rechts maar wel rechtdoor. Onze landgenoten met migratieachtergrond worden echter tot op heden nog steeds door (voornamelijk linkse) politieke partijen misbruikt voor eigen politiek gewin. Dit terwijl niet het juiste voor hen wordt gedaan. De meeste immigranten willen een beter leven en toekomst voor hun gezin en worden helemaal niet geholpen wanneer hun taal en culturele gebruiken zonder enige inburgering in de westerse normen en waarden aangehouden mogen worden. Wie duidelijk de hand reikt aan deze nieuwkomers maar tevens een duidelijk standpunt inneemt wat kan en niet kan binnen onze samenleving, zal een brug van begrip en wederzijds respect zijn waar elke burger in dit land beter van wordt. 

Steven Arrazola de Oñate