De afgelopen dagen is opnieuw duidelijk geworden, met de berichtgeving rond het ongeval van Tom Waes, hoe problematisch de kwaliteit van de Vlaamse journalistiek kan zijn. De traditionele media lijken steeds vaker moeite te hebben om een eenvoudig nieuwsfeit correct te brengen. Het is verbazingwekkend dat ze desondanks vaak neerkijken op berichten op sociale media, die inhoudelijk vaak beter onderbouwd zijn. De fouten en onjuistheden in de mainstream media zijn de laatste dagen opnieuw magistraal blootgelegd door ’t Scheldt. In tegenstelling tot de andere media blijven zij in Vlaanderen gelukkig wel nog actief aan onderzoeksjournalistiek doen. Juist om die reden worden ze vaak belachelijk gemaakt door traditionele journalisten, wat bijzonder spijtig is.
Laat me eerst duidelijk stellen dat ik altijd veel sympathie heb gehad voor Tom Waes. Hij maakt sterke programma’s en lijkt me een toffe persoon. Ik heb nooit een probleem met hem gehad. Mijn probleem ligt bij wat onze journalisten, met de VRT op kop, de afgelopen dagen hebben gepresteerd op het vlak van fake news en desinformatie. Het begon al snel na het ongeval: elke krant en tv-zender meldde dat Tom Waes gereanimeerd moest worden. Toen 't Scheldt daarop sarcastisch opmerkte dat Tom een goddelijke status moest hebben om "bijna dood, gereanimeerd én alweer aan het Instagrammen te zijn," lachte de traditionele media hen weg. Niet veel later moesten deze journalisten toegeven dat hun berichtgeving volledig fout was. Wat betreft de vraag of er sprake was van dronken rijden, bleef het in de mainstream media angstvallig stil. Het lijkt erop dat er achter de schermen enorme druk was bij de grote mediagroepen, die er alles aan deden om hun kijkcijferkanon te beschermen.
Om de aandacht af te leiden van de kwestie van mogelijk dronken rijden, verschenen er opeens reportages over hoe gevaarlijk het is om met een oldtimer te rijden. Deze voertuigen zouden door het gebrek aan moderne veiligheidsvoorzieningen een groter risico vormen. De VRT stelde vragen als: "Is een Porsche gevaarlijk? Zijn oldtimers gevaarlijk? Hoe moeilijk is het om te rijden zonder servostuur? Wat is een botsabsorbeerder? Zijn botsabsorbeerders gevaarlijk? Moeten die daar wel staan? En hoe verwarrend zijn de pijlen?" Maar de cruciale vraag, "Had Tom Waes gedronken?", bleef onbeantwoord.
Op sociale media verschenen nochtans al snel berichten van "gewone mensen" die beweerden met eigen ogen te hebben gezien dat Tom Waes stomdronken in zijn auto stapte. Deze personen kregen echter zware kritiek en werden, zoals vaak gebeurt wanneer iemand een ongemakkelijke waarheid deelt, beledigd en belachelijk gemaakt. Gelukkig bracht ’t Scheldt vanochtend opnieuw licht in de zaak, terwijl de traditionele media faalden. Ze publiceerden een video op hun website, exclusief toegankelijk voor hun abonnees, waarin een zichtbaar stomdronken Tom Waes te zien is, een half uur voor het ongeval. Dit bracht Tom Waes en zijn entourage in een moeilijke positie. Enkele uren later koos Waes voor de vlucht vooruit en gaf via een persmededeling van de VRT schuld toe. Hij verklaarde zich niets meer van het ongeval te herinneren en bevestigde dat hij inderdaad dronken achter het stuur was gekropen.
De journalisten lijken inmiddels te hebben ingezien hoe nalatig ze waren, en nu verschijnen er artikelen waarin ze openlijk toegeven dat ze al sinds dit weekend wisten dat Tom Waes niet zomaar dronken, maar straalbezopen was. Waarom komt dit pas nu naar buiten? Het is duidelijk: als ’t Scheldt dit verhaal niet had opgepikt, was het hele incident, zoals zo vaak gebeurt met vrienden van de media, in de doofpot verdwenen.
Wat ook pijnlijk vooruitzicht is, is dat de VRT – die duidelijk volledig rot is – dit incident waarschijnlijk zal uitmelken voor een nieuw programma. Tom Waes zal dan uitgebreid mogen vertellen hoe dom hij was en vervolgens worden ingezet als het boegbeeld van BOB-campagnes en verkeersveiligheid. Natuurlijk zal dit alles worden gefinancierd met belastinggeld.
De grootste verliezer in dit hele verhaal is niet de Porsche en zelfs niet Tom Waes, maar de journalistiek. Als de zogenaamde pers niet eens in staat is om een relatief eenvoudig nieuwsfeit, zoals een ongeval dat van begin tot eind door tientallen camera’s werd vastgelegd, correct te verslaan, wat voor leugens krijgen we dan dagelijks voorgeschoteld?
De ironie bereikte gisteren overigens weer een pijnlijk hoogtepunt toen de mainstream media gisteren met een sensibiliseringscampagne tegen fake news kwamen. Daarbij werd verkondigd dat enkele Vlaamse influencers samen de strijd aangaan tegen desinformatie. Alsof ze dit uit eigen beweging zouden doen! Iedereen met een beetje gezond verstand begrijpt dat deze influencers worden ingehuurd door de overheid en royaal betaald om straks iedereen belachelijk te maken die niet meegaat in het officiële, linkse narratief.
De ironie van deze situatie is bijna niet te vatten. Influencers, van wie het bestaansrecht vaak draait om het promoten van producten en ideeën in ruil voor geld, presenteren zichzelf nu als hoeders van waarheid en betrouwbaarheid. Hun invloed is gebaseerd op commerciële belangen, waarbij authenticiteit vaak een bijzaak is. Het vertrouwen dat ze opbouwen bij hun volgers wordt keer op keer misbruikt om producten of merken aan te prijzen, vaak zonder volledige transparantie. En deze mensen zouden ons nu moeten beschermen tegen desinformatie? Het is zo doorzichtig. Gelukkig doorzien steeds meer mensen deze strategie. Hopelijk worden deze influencers straks massaal aangesproken en tegengewerkt zodra ze “geactiveerd” worden door de overheid om hun rol in deze campagne te spelen.
Het is duidelijk: de mainstream media heeft haar journalistieke ziel verloren. Wat overblijft, zijn organisaties die voornamelijk draaien op subsidies, waar onze politici – inclusief de N-VA – handig gebruik van maken. Maar er is ook goed nieuws. Sociale media speelt een cruciale rol in het blootleggen van misstanden en voert de druk op. Terwijl de traditionele media blijft draaien, verdraaien en verdoezelen, graven ze langzaam maar zeker hun eigen graf. De meeste burgers, vooral jongeren, hebben dit al door en wenden zich steeds vaker af van tv-nieuws en kranten.
Daarom is het belangrijk om deze druk op sociale media te blijven uitoefenen. Maak journalisten dagelijks duidelijk dat hun fake news niet langer wordt getolereerd. Steun ook onafhankelijke initiatieven zoals ’t Scheldt, die het zonder subsidies moeten stellen en juist daarom cruciaal zijn voor een gezond medialandschap. Als we echte verandering willen, moeten we die zelf in gang zetten. Dat betekent ook het ondersteunen van alternatieve platforms en mensen die het werk doen waar traditionele journalisten tekortschieten. Samen kunnen we zorgen voor een eerlijkere en meer transparante berichtgeving.
Steven Arrazola de Oñate
Tom is voor mij een gezicht op een foto in de boekskens, heden websites, meer niet. Ik kijk nooit TV dus ken ik die programma's niet. Enkel de actualiteit, het nieuws, zoals vroeger Deredactie, heden vrtnws, bekijk ik nog. Dus blijft Tom voor mij een illustere onbekende zoals zovele BV's. En is het een terugkerende ergernis dat die media zoveel aandacht besteden aan een fait-divers als dat iemand van hun eigen clubje overkomt. Recent vernemen we ook dat er dagelijks elf zatlappen achter het stuur kruipen om accidenten te veroorzaken. Zonder accidenten kruipen er ongetwijfeld nog meer zuipschuiten achter het stuur. Stel je maar eens voor dat alle elf die dronkaards zoveel media-aandacht zouden krijgen als Tom! Het zou d…